Jîna’nın adıyla büyüyen isyan, bize en önemli gerçeği hatırlatıyor: Kadın özgürleşmeden toplum özgürleşemez. Ve bu mücadele ulusal sınırların ötesine geçmek zorundadır
Eylül ayı kadınların hafızasında bir acıyı, bir isyanı ve bir umudu yeniden canlandırıyor. Jîna Mahsa Amini, devlet şiddetiyle aramızdan koparıldığında hepimizin kalbine aynı soru düştü: Bir kadının yaşamı, hangi rejimin, hangi yasağın, hangi erkek şiddetinin bedeli olabilir?
Jîna’nın ardından sokaklara yayılan “Jin, Jiyan, Azadî – Kadın, Yaşam, Özgürlük” haykırışı, kısa sürede sınırları aştı. Kürt kadın hareketinden dünyaya yayılan bu şiar, artık yalnızca bir bölgenin değil, bütün kadınların ortak özgürlük çağrısıdır. Çünkü biz biliyoruz: Kadın olmadan yaşam olmaz, yaşam olmadan özgürlük olmaz.
Kadın Bedeni Üzerine Kurulan Tahakküm
Jîna’nın katledilişi bize yeniden gösterdi ki kadınların yaşam hakkı, dünyanın neresinde olursa olsun aynı zihniyet tarafından tehdit altında.
İran’da saçını örttüğü ya da açtığı için, Afganistan’da okula gitmek istediği için, Türkiye’de boşanmak istediği için, Latin Amerika’da “hayır” dediği için…
Kadınların hayatı erkek şiddeti, devlet baskısı, cezasızlık ve toplumsal cinsiyet eşitsizliğiyle kuşatılıyor. Farklı biçimlerde görünse de özünde aynı ataerkil düzen yeniden üretiliyor.
Kadın mücadelesi yalnızca bireysel özgürlük taleplerinden ibaret değildir. “Kadın, Yaşam, Özgürlük” şiarı, sistemin kökten dönüşümünü zorunlu kılan politik bir çağrıdır. Kadınların emeği güvencesiz bırakıldığında, kadınların bedeni yasa ve ahlak normlarıyla denetlendiğinde, kadınların sesi siyasetten dışlandığında, kadınların adalete erişimi engellendiğinde, özgürlükten söz edilemez. Bu yüzden feminist mücadele, yaşamın her alanına müdahale eden köklü bir politik dönüşüm talebidir.
Jîna’nın adıyla büyüyen isyan, bize en önemli gerçeği hatırlatıyor: Kadın özgürleşmeden toplum özgürleşemez. Ve bu mücadele ulusal sınırların ötesine geçmek zorundadır. İranlı kadınların cesareti, Kürt kadın hareketinin deneyimi, Türkiye Cumhuriyeti’nin kurulmasındaki kadın mücadelesi ve kadın hakları mücadelesi ki en son İstanbul Sözleşmesi için verilen mücadele, Latin Amerika’da “Ni Una Menos” isyanı, aynı zincirin halkalarıdır. Bu nedenle dayanışma, feminist mücadelenin hem kalbi hem de stratejisidir.
Bugün Jîna’yı anmak, yalnızca bir yas değil; hafızayı diri tutmak ve geleceği inşa etmektir.
Onun adını unutturmamak, faillerin cezasız kalmasına karşı ses yükseltmek, kadınların yaşam ve özgürlük hakkını her alanda savunmak, Feminist dayanışmayı sınırların ötesinde büyütmek…bunlar, Jîna’nın anısına borcumuzdur.
Jîna Mahsa Amini’nin ölüm yıl dönümü, kadınlar için yalnızca bir kayıp değil; aynı zamanda direnç ve mücadele günüdür. Onun hatırası bize şunu öğretiyor: Kadınların özgürlük talebi bastırılamaz.
Biz kadınlar biliyoruz: Yaşamı biz kuruyoruz, özgürlüğü biz büyüteceğiz. Ve mücadelemiz, tek tek değil, omuz omuza; yalnızca bugün için değil, yarın için de sürecek.
Çünkü Jin, Jiyan, Azadî – Kadın, Yaşam, Özgürlük artık sadece bir slogan değil; feminist geleceğin yol haritasıdır. Çünkü biliyoruz ki feminist mücadele kazandırır.
