Kadınların güçlendirilmesini sağlamak ve kadınları afet planlamasına dahil etmek dayanıklılık yaratır. Kadınlar, erkek planlamacıların anlayamayacağı afet risklerini kendileri ve kız çocuklar için belirlemeye yardımcı olabilir. Ayrıca, artan gelir veya kişisel hazırlık ve sağlık konusunda farkındalık dahil olmak üzere aileleri için güvenlik oluşturmaya yardımcı olabilirler.
Önceden var olan yapısal cinsiyet eşitsizlikleri, felaketlerin kadınları ve kız çocukları; erkek çocuklarını ve erkekleri etkilediğinden farklı şekillerde etkilediği anlamına gelir. Kadınların savunmasızlığı, daha düşük sosyoekonomik grupta olduklarında artar. Bu kırılganlık, hazırlık, tahliye, müdahale, ölüm sayısı ve iyileşmeyi etkiler. Bu kırılganlığın nedenleri genellikle kadınların toplumda üstlendikleri rollere ve yaşadıkları yerdeki cinsiyet ve kültürel normlara kadar izlenebilir. Buna kadınların ve kız çocukların yerine getirdiği görevler, giydikleri kıyafetler, kendilerinden beklenen davranış biçimleri vb. dahil olabilir.
Bu kırılganlık aynı zamanda felaketlerin cinsiyete dayalı etkisinin kesişimsel doğasının bir parçasıdır. Örneğin, ABD’de kadınlar ve kız çocuklar daha yüksek yoksulluk oranlarına, sağlık hizmetlerine erişimde daha büyük zorluklara, eğitime ve istihdam fırsatlarına daha az erişime (ve iş bulduklarında daha düşük ücretlere) sahip olma eğilimindedir. Genellikle kadınların yönettiği hanelerde yaşarlar ve ev sahibi olmaktan çok kiracı olma olasılıkları daha yüksektir.
Bir felaketten önce, kadınlar ve kız çocuklar genellikle bir evin ve çocuklar, yaşlı aile üyeleri ve engelliler de dahil olmak üzere içindeki insanların bakımı konusunda birincil sorumluluğa sahiptir. Bakım sorumlulukları tahliye olmalarını engelleyebilir. Zorunlu tahliye kararı verildikten sonra New Orleans’ta kalan insanların yaklaşık %80’i, şehrin nüfusunun yalnızca %54’ünü temsil etmelerine rağmen kadınlardı. Bir felaketten sonra, kadınlar günlük işlerini sürdürürken muhtemelen hasta ve yaralılara bakmaktan sorumlu olacaklardır. Ve eğer evin geçimini sağlayan kişi felaket sırasında ölürse, kadınlar genellikle dışarıda iş aramak zorunda kalırlar ve özellikle uluslararası bağlamda, kız çocuklar ev işleriyle ilgilenmek için okuldan alınırlar.
Tüm ülkelerde, kadınlara ve kız çocuklara yönelik şiddet felaket sonrası bir faktördür. Cinsel saldırılar, fiziksel istismar ve insan ticareti felaketten sonra artar. Yakın Partner Şiddeti (IPV) perspektifinden, bu genellikle finansal kaygılar, felaket travması, artan ruh sağlığı sorunları, artan madde kullanımı vb. nedeniyle oluşan stresten de kaynaklanabilir. Cinsel şiddet kalabalık konut durumlarında meydana gelebilir (örneğin, bir ev sahibi aile üyesine karşı veya bir ev sahibi aile üyesi tarafından). Stres, cinsel saldırganlık da dahil olmak üzere saldırgan davranışlara yol açabilen kalabalık barınaklarda veya geçici konutlarda daha da kötüleşir. Savaştan zarar görmüş bölgelerde – mülteci kampları ve dahili yerinden edilmiş kişilerin kampları dahil – cinsel şiddet genellikle nüfusu kontrol etmenin bir yolu olarak görülür.
Mütevazı giyim gerektiren kültürel topluluklarda, kadınlar ve kız çocuklar kıyafetlerinin yaratabileceği engeller nedeniyle tehlikeden (yani yaklaşan bir tsunami veya çöken bir bina) kaçmayı daha zor bulabilirler. Ek olarak, mütevazı giyim ve/veya kültürel normlar kadınların farklı kültürel ve eğlence faaliyetlerine katılması anlamına gelebilir. Bu, kız çocuklara yüzme veya ağaçlara tırmanma öğretilmemesi anlamına gelebilir. Bu, selden kurtulmaya çalışırken kendilerine bakmalarını zorlaştıran engeller yaratır.
İyileşme sırasında kadınlar ve kız çocuklar aileleri için günlük yaşam işlevlerini yerine getirmek için daha fazla çalışmak zorunda kalabilir. Bu, yardım malzemeleri için sıraya girmeyi, suya erişmek için daha uzağa seyahat etmeyi veya zorlu koşullarda yemek pişirmeyi içerebilir. Bu aktiviteler genellikle gündüzleri gerçekleşir ve kadınların ve kız çocukların eğitime veya dışarıdaki istihdama erişimini sınırlar.
Önemli Gerçekler
- Bazı felaketlerde, kadınlar ve erkekler arasındaki ölümlerde belirgin bir eşitsizlik vardır. Araştırmacılar, “2008’deki Nargis Kasırgası’ndan sonra Myanmar’daki ölümlerin %61’inin, 2004’teki Banda Aceh’teki Hint Okyanusu Tsunamisi’nden sonra %70’inin ve 1991’deki Bangladeş’teki Gorky Kasırgası’ndan sonra %91’inin” kadın olduğunu buldular. Ancak, ekonomik ve sosyal haklar erkekler ve kadınlar arasında daha eşit bir şekilde dağıtıldığında, araştırmacılar ölüm oranlarının da daha eşit olduğunu keşfettiler. Katrina Kasırgası’ndan sonra kadın ve erkek ölüm oranları arasında ihmal edilebilir bir fark vardı; yaş çok daha önemli bir faktördü.
- Bir felaket sırasında ve sonrasında cinsel şiddetin bildirilmesinde genellikle gecikme olur. Bu, mağdurların bildirim yerine temel iyileşmeye odaklanması ve destek hizmetlerine (sağlık klinikleri, tecavüz danışmanlık hizmetleri, aile içi şiddet sığınakları vb.) erişim eksikliği veya varlığı dahil olmak üzere bir dizi nedenden kaynaklanır.
- Hamilelik ve doğum, kadınları bir felaketten sonra özellikle savunmasız hale getirir. Hamile ve emziren anneler için üreme sağlığı hizmetleri tahliye ve felaket sonrası barınaklarda önemlidir. Tayfun Haiyan’dan sonra 230.000’den fazla hamile kadının tayfundan etkilendiği keşfedildi. Felaketten on gün sonra, Birleşmiş Milletler Nüfus Fonu her gün yaklaşık 900 kadının doğum yaptığını ve yaklaşık 130’unun potansiyel olarak yaşamı tehdit eden komplikasyonlar yaşama olasılığının yüksek olduğunu bildirdi.
- Kadınların güçlendirilmesini sağlamak ve kadınları afet planlamasına dahil etmek dayanıklılık yaratır. Kadınlar, erkek planlamacıların anlayamayacağı afet risklerini kendileri ve kız çocuklar için belirlemeye yardımcı olabilir. Ayrıca, artan gelir veya kişisel hazırlık ve sağlık konusunda farkındalık dahil olmak üzere güvenlik oluşturmaya yardımcı olabilirler.
- Kadınların iyileşme sürecine dahil edilmesi, kadınların rolleri hakkındaki klişeleri ve ayrımcılığı azaltmaya yardımcı olur. 2016’da Ekvador’daki depremden sonra, BM Gönüllüleri kadınların kampların yönetimine katılımını artırmak için programlar koordine etti ; geleneksel olarak bunlar erkek egemen alanlardır. Bu, şiddeti azaltmaya yardımcı oldu ve kadınlara alanları üzerinde daha fazla kontrol sağladı. Ayrıca, “geleneksel cinsiyet rollerini değiştirmeyi ve kadınların katılımını iyileştirmeyi amaçlayan küçük projeler tasarlayarak” yardımcı oldular; bu da kadınların nakit karşılığı iş girişimleri ve moloz kaldırma gibi geleneksel olmayan faaliyetlere katılmasına yol açtı.” Kadınlar ayrıca inşaat sektörüne de dahil oldu.
Nasıl Yardımcı Olabilirsiniz
- Özellikle kadınlara ve kız çocuklara yönelik programlar için fon sağlayın. Benzersiz ihtiyaçlarını ele alan ve kültürel olarak yetkin olan cinsiyete özgü programlama, dayanıklılıklarını artırmaya yardımcı olur. Programların yalnızca kadınlar ve kız çocuklara yönelik olması gerekmese de, cinsiyete dayalı ihtiyaçlara çok net bir şekilde odaklanmaları gerekir.
- Kadınlar ve kız çocukları için bir felaket öncesinde dayanıklılık ve öz yeterlilik oluşturmaya yardımcı olmak amacıyla fon faaliyetleri. Togo ve diğer Afrika ülkelerinde kadınlar bir “Anne Kulübü”nde toplanır. Bu, birbirine yakın yaşayan 20 kadından oluşan bir gruptur. “Anne ve çocuk sağlığı, hijyen ve çevre temizliği, beslenme ve gelir getirici faaliyetlerin yaratılması” alanında eğitim alırlar.
- Evleri yeniden inşa ederken net enerji seçenekleri sağlayın. Dünya Sağlık Örgütü’ne göre, “yaklaşık 3 milyar insan, gazyağı, biyokütle (odun, hayvan gübresi ve mahsul atığı) ve kömürle çalışan kirletici açık ateşler veya basit sobalar kullanarak yemek pişiriyor. Her yıl, yaklaşık 4 milyon insan ev içi hava kirliliğine atfedilebilen hastalıklardan erken ölüyor…” Kadınlar ve çocuklar, ev içi işlerin bölünmesi nedeniyle bundan en çok etkilenenlerdir.
- Cinsiyete göre ayrılmış veri çalışmalarına fon sağlayın. Kadınların ve/veya kız çocukların ihtiyaçlarını anlamak için araştırma yaparken cinsiyetin dikkate alınması önemlidir. Afetlerin tüm aşamaları kadınları farklı şekilde etkiler ve bu etkiler hakkında daha fazla bilgi edinmek daha iyi çözümlere yol açabilir.
- Felaket bölgesinin içinde ve dışında cinsel ve yakın partner şiddeti kaynaklarını desteklemek için fon sağlayın. Büyük bir felaketten sonra tahliye bölgelerine veya yeniden yerleşim alanlarına odaklanmak da önemlidir. Örneğin, tahliye merkezlerindeki polis memurlarının diğer yargı bölgelerinden gelen mağdurların raporlarını almalarını teşvik etmek için eğitim ve destek sağlanmalıdır.
- Aile planlaması, doulalar/ebeler ve diğer kültürel olarak uygun doğum destekleri dahil olmak üzere üreme haklarını finanse edin. CDP, Fon Sağlayıcılar Ne Yapıyor bölümünde belirtildiği gibi, hamile kadınları ve onları destekleyen hizmetleri desteklemek için özel hibeler sağladı. Bu, bebek ve anne ölüm oranlarında ve morbiditesinde bir azalmaya yol açtı.
- Tek ebeveynli haneler için kalıcı olarak uygun fiyatlı konut desteği. Konut, ailelerin toparlanmasına yardımcı olmanın hızlı bir yoludur. Tek ebeveynli haneler erkek liderliğinde olabilirken, istatistiksel olarak kadın liderliğinde olma olasılıkları daha yüksektir. Uygun fiyatlı konut inşa etmek, kadınlar için var olan gelir eşitsizliklerini de ele alır.
Kaynak: https://disasterphilanthropy.org/resources/women-and-girls-in-disasters/
Çeviri: Jin Dergi
